Leren typen, met andere woorden een toetsenbord gebruiken, is een echte meerwaarde in het dagelijks leven. Sterker nog, deze vaardigheid is een onmisbaar hulpmiddel geworden in de huidige digitale wereld, ook in de onderwijssector. Voor kinderen van alle leeftijden, maar ook voor kinderen met specifieke leer- en/of ontwikkelingsmoeilijkheden of -stoornissen, heeft leren (blind) typen onder begeleiding veel voordelen, die we in dit artikel zullen toelichten.
De nauwkeurigheid en de snelheid van het schrijven verbeteren
Kinderen met leer- en/of ontwikkelingsstoornissen ondervinden vaak problemen bij het schrijven. Een kind met dysgrafie of schrijfproblemen heeft bijvoorbeeld moeite met leesbaarheid en/of snelheid van het handschrift. Schrijven vergt voor hem veel inspanning, wat leidt tot vermoeidheid, pijn en zelfs tegenzin en frustratie om te schrijven. Typen kan een goed alternatief zijn om de problemen met onder andere de fijne motorische coördinatie die nodig is voor het handschrift, te compenseren.
Met typen kan in korte tijd een grotere hoeveelheid informatie worden ingevoerd. Typen verbetert ook de leesbaarheid en nauwkeurigheid van de output van het kind. Getypte teksten zijn gemakkelijk aanpasbaar en typfouten kunnen gemakkelijk worden gecorrigeerd. De noodzaak van veelvuldig doorstrepen en verbeteren valt weg (met behulp van de functies wissen, teruggaan, kopiëren en plakken, enz.) Dit kan voor minder frustratie en efficiëntere communicatie zorgen voor bijvoorbeeld kinderen met dyslexie of schrijfproblemen.
Een begeleide typcursus zou dus zeker van meerwaarde kunnen zijn voor deze kinderen. Belangrijk hierbij is dat deze voldoet aan een aantal voorwaarden om de informatie zo goed mogelijk te automatiseren, zoals bijvoorbeeld auditieve en visuele ondersteuning en de mogelijkheid om de snelheid aan te passen en extra, gerichte oefenstof te geven.
Zelfvertrouwen vergroten
Kinderen met leerproblemen kunnen gefrustreerd raken door hun moeilijkheden op school. Daarom kan de vaardigheid van het blind typen een bron van zelfvertrouwen vormen. Het stelt hen in staat om hun werk op een manier te presenteren waar ze zelf trots op zijn.
Het is daarom essentieel om deze kinderen typelessen aan te bieden en hen te ondersteunen en aan te moedigen in dit leerproces, zodat ze het beste uit hun capaciteiten kunnen halen.
Dubbele taken vermijden
Leerlingen met leer- en/of ontwikkelingsmoeilijkheden hebben moeite met het automatiseren van de vaardigheden die horen bij hun taalstoornis of bij het schrijven zelf. Daarom bevinden ze zich vaak in situaties met dubbele taken (bijv. aantekeningen maken + luisteren naar informatie en deelnemen aan de les) waardoor ze zich moeilijk kunnen concentreren op de essentiële cognitieve activiteiten.
Op het moment dat het blind typen geautomatiseerd is, is er meer werkgeheugen beschikbaar voor de cognitieve activiteiten en kunnen ze zich meer richten op de inhoudelijke taak. Daardoor krijgen ze dezelfde kansen als hun leeftijdsgenoten in de klas.
Typen als hulpmiddel in de klas
We raden aan om kinderen met leer- of ontwikkelingsstoornissen vanaf de leeftijd van 9 of 10 jaar te leren blind typen. Vanaf deze leeftijd mogen ze vaak een pc met toetsenbord gebruiken tijdens de lessen, soms met extra ondersteunende software zoals voorleesprogramma’s voor kinderen met dyslexie.
Hiervoor moeten ze eerst leren hoe ze het toetsenbord gebruiken, zodat het geen extra ‘handicap’ wordt. Typen gaat sneller dan schrijven, maar vereist net als het aanleren van een mooi handschrift, oefening om de snelheid van het typen te automatiseren.
Onderzoek van Banken (2015)* laat zien dat het begeleid blind leren typen moet goede instructie de beste resultaten geeft. Zo is er bijv. meer controle op het inzetten van alle 10 de vingers en het kijken naar het scherm zonder te ‘spieken’. Met Typ10 kun je leerlingen de basisvaardigheden van het blind typen aanleren in 10 lessen, verspreid over 10 weken. Vervolgens kunnen ze dit op eigen houtje en eigen tempo verder automatiseren via een online oefenplatform.
Een middel tot integratie in onze samenleving
Leren blind typen is voor elk kind een meerwaarde met voordelen op de lange termijn. Door kinderen met een leer- en/of ontwikkelingsstoornis al op jonge leeftijd hierin aan te moedigen en te ondersteunen, bouw je mee aan inclusie. Dit geldt niet alleen voor de schoolomgeving, maar ook later in het werkveld en de maatschappij, waar typen een belangrijke vaardigheid is.
Literatuur
*Banken, A. (2015). Typen getoetst. Een onderzoek naar het effect van blind typen op scores van taal en cognitieve taken bij Nederlandse basisschool kinderen. Master Thesis Onderwijswetenschappen, Radboud Universiteit Nijmegen.